Zwolnienie od akcyzy samochodu osobowego sprowadzonego do kraju przez osobę fizyczną

W przypadku samochodu osobowego, zgodnie z art. 100 ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym, przedmiotem opodatkowania akcyzą jest:

1) import samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym;

2) nabycie wewnątrzwspólnotowe samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym;

3) pierwsza sprzedaż na terytorium kraju samochodu osobowego niezarejestrowanego na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym:

a) wyprodukowanego na terytorium kraju,

b) od którego nie została zapłacona akcyza z tytułu czynności, o których mowa w pkt 1 albo 2 ustawy.

Zgodnie z ustawową definicją określoną w art. 100 ust. 4 ustawy, samochody osobowe są to pojazdy samochodowe i pozostałe pojazdy mechaniczne objęte pozycją CN 8703 przeznaczone zasadniczo do przewozu osób, inne niż objęte pozycją 8702, włącznie z samochodami osobowo-towarowymi (kombi) oraz samochodami wyścigowymi, z wyłączeniem pojazdów samochodowych i pozostałych pojazdów, które nie wymagają rejestracji zgodnie z przepisami o ruchu drogowym.

Podatnikiem jest (w myśl art. 102 ust. 1 ustawy) osoba fizyczna, osoba prawna oraz jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, która dokonuje czynności, o których mowa w art. 100 ust. 1 lub 2 ustawy.

» Warunki zwolnienia od akcyzy samochodu osobowego

Warunki zwolnienia od akcyzy samochodów osobowych przywożonych przez osoby przybywające na stałe do kraju, jako mienie przesiedleńcze lub jako spadek, bądź w związku z zawarciem małżeństwa zostały uregulowane w art. 110 ustawy.

W myśl art. 110 ust. 1 ustawy zwalnia się od akcyzy samochód osobowy przywożony przez osobę fizyczną przybywającą na terytorium kraju na pobyt stały lub powracającą z czasowego pobytu z terytorium państwa członkowskiego na terytorium kraju, jeżeli łącznie są spełnione następujące warunki:

1) samochód osobowy jest przeznaczony do użytku osobistego tej osoby;

2) samochód osobowy służył do użytku osobistego tej osoby w miejscu poprzedniego jej pobytu w państwie członkowskim Unii Europejskiej przez okres co najmniej 6 miesięcy przed zmianą miejsca pobytu;

3) osoba ta przedstawi właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego dowód potwierdzający spełnienie warunku, o którym mowa w pkt 2 ustawy (dowodem takim może być np. dokument rejestracyjny, ubezpieczenie samochodowe);

4) samochód osobowy nie zostanie sprzedany, wynajęty lub w jakikolwiek inny sposób oddany do użytku osobie trzeciej przez okres 12 miesięcy, licząc od dnia jego przywozu na terytorium kraju;

5) samochód osobowy został nabyty lub wprowadzony do obrotu zgodnie z przepisami dotyczącymi opodatkowania obowiązującymi w państwie członkowskim Unii Europejskiej, w którym osoba fizyczna miała miejsce zamieszkania, a przy wywozie nie zastosowano zwolnienia od akcyzy lub zwrotu podatku.

Powyższe warunki zwolnienia muszą być również spełnione w przypadku zwolnienia określonego w art. 110 ust. 2 ustawy, zgodnie, z którym, zwalnia się od akcyzy samochód osobowy przywożony przez osobę fizyczną przybywającą z terytorium państwa członkowskiego na terytorium kraju na pobyt stały w związku z zawarciem związku małżeńskiego.

W tym przypadku przywóz samochodu osobowego do kraju powinien nastąpić w okresie 2 miesięcy przed przewidywaną datą zawarcia związku małżeńskiego albo 4 miesięcy po dacie zawarcia tego związku małżeńskiego.

Ponadto osoba fizyczna, jest obowiązana do przedłożenia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego dowodu zawarcia związku małżeńskiego w okresie 4 miesięcy od daty jego zawarcia.

Należy dodać, że w wyżej opisanych przypadkach przywozu z terytorium państwa członkowskiego, o którym mowa w art. 110 ust. 1 i 2 ustawy, samochód osobowy jest zwolniony od akcyzy, jeżeli został przywieziony przed upływem 12 miesięcy od dnia osiedlenia się osoby fizycznej na terytorium kraju.

Kolejne zwolnienie określone zostało w art. 110 ust. 4 ustawy, zgodnie, z którym zwalnia się od akcyzy samochód osobowy przywożony przez osobę fizyczną, która nabyła w drodze dziedziczenia prawo własności lub prawo użytkowania tego samochodu osobowego na terytorium państwa członkowskiego.

Warunkiem powyższego zwolnienia jest przedstawienie właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego dokumentu stwierdzającego prawo własności lub prawo użytkowania samochodu osobowego nabyte w drodze dziedziczenia potwierdzony przez notariusza lub inne właściwe władze.

Ponadto samochód osobowy musi być przywieziony na terytorium kraju nie później niż w terminie 2 lat, licząc od daty wejścia w posiadanie tego samochodu.

» Członkowie służby zagranicznej i żołnierze zawodowi wyłączeni z obowiązku spełnienia niektórych warunków zwolnienia

W myśl art. 110 ust. 5 ustawy, warunków zwolnienia związanych z osobistym użytkowaniem samochodu osobowego, przez osobę w miejscu poprzedniego jej pobytu w państwie członkowskim Unii Europejskiej przez okres, co najmniej 6 miesięcy przed zmianą miejsca pobytu, oraz przedstawienia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego dowodów potwierdzających spełnienie tego warunku nie muszą spełniać członkowie służby zagranicznej i żołnierze zawodowi wyznaczeni do pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami kraju.

W celu zastosowania tego wyłączenia muszą oni przedstawić dokumenty potwierdzające zatrudnienie w placówce zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej lub oddelegowanie do pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami kraju - w przypadku, gdy nie istnieje możliwość zarejestrowania w kraju samochodów osobowych używanych przez te podmioty na terytoriach państw członkowskich Unii Europejskiej, z których powracają.

We wszystkich wyżej opisanych przypadkach na pisemny wniosek podatnika, wydawane jest zaświadczenie stwierdzające zwolnienie od akcyzy.

Uwaga

Zgodnie z art. 110 ust. 6 ustawy o podatku akcyzowym potwierdzenie zwolnienia od podatku akcyzowego samochodu osobowego przywożonego przez osoby fizyczne do Polski w określonych powyżej sytuacjach, wydaje naczelnik urzędu skarbowego.

W celu uzyskania zaświadczenia wnioskodawca powinien złożyć wniosek do naczelnika urzędu skarbowego właściwego ze względu na adres zamieszkania osoby fizycznej.

W sytuacji gdy wniosek będzie poprawny formalnie i załączone dokumenty będą kompletne, naczelnik urzędu skarbowego wyda w terminie do 7 dni, zaświadczenie stwierdzające zwolnienie od akcyzy.

W wydanym zaświadczeniu naczelnik urzędu skarbowego umieści zapis, że warunkiem tego zwolnienia jest, że samochód osobowy nie zostanie sprzedany, wynajęty lub w jakikolwiek inny sposób oddany do użytku osobie trzeciej przez okres 12 miesięcy, licząc od dnia jego przywozu na terytorium kraju. Naruszenie tego warunku będzie skutkowało obowiązkiem zapłaty akcyzy od przywiezionego samochodu.

» Miejsce stałego pobytu w świetle ustawy

Na potrzeby stosowana przepisów związanych ze zwolnieniem od akcyzy samochodów osobowych przywożonych przez osoby fizyczne, w art. 110 ust. 8 ustawy określono, że za miejsce stałego pobytu uznaje się miejsce, w którym osoba fizyczna przebywa, przez co najmniej 185 dni w roku kalendarzowym ze względu na swoje więzi osobiste i zawodowe.

W przypadku osoby niezwiązanej z tym miejscem zawodowo na osobiste powiązania wskazuje istnienie ścisłych więzi pomiędzy tą osobą a miejscem, w którym mieszka.

Jednakże za miejsce stałego pobytu osoby związanej zawodowo z miejscem innym niż miejsce powiązań osobistych, i z tego względu przebywającej na zmianę w różnych miejscach na terytoriach dwóch lub więcej państw członkowskich Unii Europejskiej, uznaje się miejsce, z którym jest związana osobiście, pod warunkiem, że regularnie tam powraca.

Ten ostatni warunek nie musi być spełniony, jeśli osoba mieszka na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej w celu wypełnienia zadania w określonym czasie.

Studia wyższe bądź nauka w szkole poza miejscem stałego pobytu nie stanowią zmiany miejsca stałego pobytu.