Zabezpieczenie ryczałtowe uproszczoną formą zabezpieczenia akcyzowego

Jak wynika z art. 65 ust. 8 ustawy o podatku akcyzowym, na wniosek podmiotu określonego w art. 65 ust. 1 ustawy, który spełnia warunki określone w art. 64 ust. 1 pkt 1, 3 i 4 ustawy, właściwy naczelnik urzędu skarbowego wyraża zgodę na złożenie zabezpieczenia ryczałtowego dla zabezpieczenia wykonania jego zobowiązań podatkowych albo wykonania jego zobowiązań podatkowych oraz obowiązku zapłaty opłaty paliwowej przez ten podmiot.

Warunkami określonymi w art. 64 ust. 1 pkt 1, 3 i 4 ustawy o podatku akcyzowym, które musi spełnić podmiot wnioskujący o zabezpieczenie ryczałtowe są: posiadanie przez podmiot swojej siedziby lub miejsca zamieszkania na terytorium kraju, sytuacja finansowa i posiadany majątek podmiotu powinny zapewniać wywiązywanie się z zobowiązań podatkowych oraz obowiązku zapłaty opłaty paliwowej, brak zaległości z tytułu cła i podatków stanowiących dochód budżetu państwa, opłaty paliwowej, składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz wobec podmiotu nie może być prowadzone postępowanie egzekucyjne, likwidacyjne lub upadłościowe.

Podmiot występujący o zabezpieczenie ryczałtowe musi złożyć wniosek o przyznanie prawa do stosowania tego zabezpieczenia ryczałtowego do właściwego dla wnioskodawcy naczelnika urzędu skarbowego. To naczelnik właściwego urzędu skarbowego jest bowiem uprawniony do wydania decyzji w sprawie stosowania tego zabezpieczenia. Zgoda na stosowanie zabezpieczenia ryczałtowego jest wydawana na czas oznaczony, nie dłuższy niż 2 lata, z możliwością przedłużenia na kolejne dwa, na wniosek podmiotu.

Zgodnie z art. 65 ust. 9 ustawy, właściwy naczelnik urzędu skarbowego ustala wysokość zabezpieczenia ryczałtowego na poziomie 30% wysokości zabezpieczenia generalnego, do którego złożenia jest obowiązany podmiot składający wniosek o złożenie zabezpieczenia ryczałtowego, z zastrzeżeniem art. 65 ust. 9a i 9b ustawy. Możliwość stosowania zabezpieczenia ryczałtowego umożliwia zatem obniżenie kosztów dla podmiotów, które prowadzą działalność z wykorzystaniem wyrobów akcyzowych.

Jak stanowi art. 65 ust. 10 ustawy o podatku akcyzowym, właściwy naczelnik urzędu skarbowego co najmniej raz w roku ustala ponownie wysokość zabezpieczenia ryczałtowego, w szczególności w przypadku zmiany maksymalnych kwot zobowiązań podatkowych lub opłat paliwowych podlegających zabezpieczeniu akcyzowemu, zmiany ilości suszu tytoniowego nabytego na terytorium kraju, nabytego wewnątrzwspólnotowo lub importowanego w okresie roku przez pośredniczący podmiot tytoniowy, o którym mowa w art. 65 ust. 9b ustawy, lub na wniosek podmiotu składającego zabezpieczenie ryczałtowe.

Na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 21 grudnia 2018 r. w sprawie zabezpieczeń akcyzowych (Dz. U. z 2024 r. poz. 601), został określony wzór wniosku o wyrażenie/przedłużenie zgody na złożenie zabezpieczenia ryczałtowego, szczegółowy sposób ustalania zabezpieczenia akcyzowego ryczałtowego, sposób i miejsce jego składania i przyjęcia, a także szczegółowy sposób stosowania zabezpieczenia ryczałtowego i sposób oraz częstotliwość aktualizacji zabezpieczenia ryczałtowego.

Na podstawie § 6 ust. 1 ww. rozporządzenia, wysokość zabezpieczenia generalnego ustalona zgodnie z § 3-5 rozporządzenia, stanowi odpowiednio podstawę do ustalenia wysokości zabezpieczenia ryczałtowego, o którym mowa w art. 65 ust. 8 ustawy.

W przypadku gdy jest składane zabezpieczenie ryczałtowe, którego wysokość jest ustalona jednocześnie na poziomie określonym w art. 65 ust. 9 ustawy oraz na poziomie określonym przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych na podstawie art. 66 ust. 2 pkt 3 ustawy, dla każdego z tych poziomów ustala się oddzielnie wysokość zabezpieczenia generalnego stanowiącą podstawę do ustalenia wysokości zabezpieczenia ryczałtowego (§ 6 ust. 2 rozporządzenia).

W przypadku prowadzenia przez podmiot wielu składów podatkowych wysokość zabezpieczenia generalnego oraz zabezpieczenia ryczałtowego ustala się i przyjmuje to zabezpieczenie łącznie dla wszystkich składów podatkowych albo dla każdego składu oddzielnie, zgodnie ze wskazaniem podmiotu, stosując odpowiednio przepisy § 3 pkt 1 i 2, § 4 pkt 1 i 2 oraz § 5 rozporządzenia.

W przypadku niewskazania przez podmiot sposobu ustalenia wysokości zabezpieczenia generalnego lub zabezpieczenia ryczałtowego zabezpieczenie przyjmuje się w wysokości ustalonej łącznie dla wszystkich składów podatkowych (§ 6 ust. 3 rozporządzenia w sprawie zabezpieczeń akcyzowych).

Stosownie do § 11 ust. 2 rozporządzenia, odnotowanie obciążenia zabezpieczenia generalnego lub odnotowanie objęcia wyrobów akcyzowych, z wyłączeniem wyrobów określonych w załączniku nr 2 do ustawy i opodatkowanych zerową stawką akcyzy ze względu na ich przeznaczenie, zabezpieczeniem ryczałtowym podmiotu wysyłającego lub podmiotu odbierającego na terytorium kraju następuje automatycznie po ustaleniu w Systemie, że: podmiot wysyłający lub podmiot odbierający jest uprawniony do zastosowania tego zabezpieczenia akcyzowego, nie upłynął termin ważności tego zabezpieczenia akcyzowego, kwota zobowiązania podatkowego albo kwota zobowiązania podatkowego oraz opłaty paliwowej, którą ma zostać obciążone zabezpieczenie generalne, nie jest większa od kwoty wolnej tego zabezpieczenia, forma i rodzaj zabezpieczenia akcyzowego są właściwe do objęcia nim zobowiązania podatkowego albo zobowiązania podatkowego oraz opłaty paliwowej, przemieszczane wyroby akcyzowe i sposób ich przemieszczania są właściwe dla zastosowania tego zabezpieczenia akcyzowego.

Właściwy naczelnik urzędu skarbowego odnotowuje w Systemie zwolnienie zabezpieczenia generalnego z obciążenia lub zwolnienie wyrobów akcyzowych z objęcia zabezpieczeniem ryczałtowym, które zostały złożone przez podmiot prowadzący skład podatkowy, podmiot pośredniczący lub zarejestrowanego odbiorcę, innego niż zarejestrowany odbiorca posiadający zezwolenie na jednorazowe nabycie wyrobów akcyzowych jako zarejestrowany odbiorca, w przypadku gdy przemieszczone do tych podmiotów z wykorzystaniem Systemu wyroby akcyzowe zwolnione od akcyzy ze względu na ich przeznaczenie zostaną przez te podmioty zużyte na cele uprawniające do zastosowania zwolnienia lub gdy zobowiązanie podatkowe lub obowiązek zapłaty opłaty paliwowej dotyczące tych wyrobów, w całości lub w części, wygasły lub nie mogą już powstać (§ 11 ust. 3 rozporządzenia).

Właściwy naczelnik urzędu skarbowego odnotowuje w Systemie zwolnienia, o których mowa w § 11 ust. 3 rozporządzenia, po przedstawieniu przez podmiot prowadzący skład podatkowy, podmiot pośredniczący lub zarejestrowanego odbiorcę, innego niż zarejestrowany odbiorca posiadający zezwolenie na jednorazowe nabycie wyrobów akcyzowych jako zarejestrowany odbiorca, dokumentacji wynikającej z prowadzonej ewidencji, potwierdzającej zużycie wyrobów akcyzowych zwolnionych od akcyzy ze względu na ich przeznaczenie na cele uprawniające do ich zwolnienia lub zaistnienie stanu faktycznego dających podstawę do zwolnienia zabezpieczenia generalnego lub zwolnienia wyrobów akcyzowych z objęcia ich zabezpieczeniem ryczałtowym (§ 11 ust. 4 rozporządzenia).

W przeciwieństwie do zabezpieczenia generalnego, zabezpieczenie ryczałtowe nie wymaga saldowania na karcie papierowej bądź e-karcie w systemie OSOZ. Brak tego obowiązku ma służyć ułatwieniu działalności podmiotom zobowiązanym do złożenia zabezpieczenia akcyzowego.