Poradnik VAT nr 23 (335) z dnia 10.12.2012

Rozliczanie ubytków wyrobów węglowych

Pośredniczący podmiot węglowy otrzymał z urzędu celnego decyzję ustalającą wysokość dopuszczalnych ubytków od wyrobów węglowych. Jak powinno wyglądać rozliczenie tych ubytków, jeśli ich wysokość przekroczy wielkość ustaloną w drodze decyzji przez urząd celny? W jakich okresach należy rozliczyć te ubytki - rocznie czy miesięcznie? Za jaki okres rozliczeniowy powinniśmy ująć je w deklaracji AKC-WW?

W myśl art. 2 ust. 1 pkt 20 lit. c) ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. z 2011 r. nr 108, poz. 626 ze zm.), ubytki wyrobów akcyzowych - to wszelkie straty wyrobów węglowych przemieszczanych lub magazynowanych przez pośredniczący podmiot węglowy. Powstanie ubytków wyrobów węglowych podlega zaś opodatkowaniu akcyzą na podstawie art. 9a ust. 1 pkt 8 ustawy jednak nie w pełnej wysokości. Ustawodawca bowiem mocą art. 30 ust. 4 zwolnił od akcyzy ubytki wyrobów akcyzowych do wysokości ustalonej dla danego podmiotu.

Normy dopuszczalnych ubytków wyrobów akcyzowych, zgodnie z art. 85 ust. 1 pkt 1 ustawy, właściwy naczelnik urzędu celnego ustala w drodze decyzji, dla poszczególnych podmiotów, na ich wniosek. Natomiast, zgodnie z art. 85 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy, właściwy naczelnik może także, w drodze decyzji, wydanej z urzędu dla poszczególnych podmiotów ustalić takie normy dopuszczalnych ubytków. Organ wydając decyzję dotyczącą norm, uwzględnia maksymalne wielkości dopuszczalnych ubytków, określone w rozporządzeniu wydanym przez Ministra Finansów z dnia 24 lutego 2009 r. w sprawie maksymalnych norm dopuszczalnych ubytków i dopuszczalnych norm zużycia wyrobów akcyzowych (Dz. U. nr 32 poz. 242 ze zm.).

W przypadku powstania ubytków wyrobów akcyzowych przekraczających normy dopuszczalnych ubytków określonych w decyzji naczelnika UC, jak też całkowitego zniszczenia wyrobów akcyzowych podatnik (pośredniczący podmiot węglowy) jest obowiązany, bez wezwania organu podatkowego, składać deklarację podatkową, obliczać oraz wpłacać akcyzę na rachunek właściwej izby celnej.

Zgodnie z art. 21a ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym, w przypadku wyrobów węglowych podatnik jest obowiązany, bez wezwania organu podatkowego składać właściwemu naczelnikowi urzędu celnego deklaracje podatkowe według ustalonego wzoru, obliczać i wpłacać akcyzę na rachunek właściwej izby celnej - za miesięczne okresy rozliczeniowe, w terminie do 25. dnia przypadającego w drugim miesiącu od miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy. Tym samym skoro w myśl przepisów ustawy jednym ze stanów faktycznych dotyczących wyrobów węglowych podlegających opodatkowaniu akcyzą jest powstanie ubytków przekraczających normy dopuszczalne a obowiązek podatkowy od tych ubytków powstaje za miesiąc, w których ponad normatywne ubytki powstaną, to w przypadku powstania ubytków, podatnik jest obowiązany, bez wezwania organu podatkowego, składać deklarację podatkową, obliczać oraz wpłacać akcyzę za okresy miesięczne, w terminie do 25. dnia drugiego miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał ten ubytek lub powstało całkowite zniszczenie.

Z kolei roczny termin rozliczania ubytków magazynowych wyrobów węglowych został określony w ww. rozporządzeniu w sprawie ubytków. I tak, zgodnie z pkt I ust. 5 załącznika nr 5 do tego rozporządzenia, ubytki wyrobów węglowych powstające w czasie:

• magazynowania wyrobów węglowych,
   
• przeładunku wyrobów węglowych,
   
• przyjęcia wyrobów węglowych do magazynu oraz
   
• wydania wyrobów węglowych z magazynu

- rozlicza się za okresy roczne.

W świetle powyższego, ubytki powstające podczas przemieszczania wyrobów węglowych rozlicza się zgodnie ze szczególną zasadą wynikającą z powołanego art. 21a ust. 1 ustawy - w terminie do 25. dnia drugiego miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał ten ubytek lub powstało całkowite zniszczenie. Natomiast ubytki powstałe w czasie magazynowania, przeładunku, rozładunku, wydania i przyjęcia na magazyn, rozlicza się w okresach rocznych (w deklaracji składanej za ostatni miesiąc rozliczeniowy roku kalendarzowego - czyli za grudzień, a zapłata podatku powinna nastąpić do 25. lutego kolejnego roku). Analogiczne stanowisko zajmują organy podatkowe, przykładem może być interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 18 czerwca 2012 r., nr IBPP4/443-127/12/PH.

Należy jednocześnie zauważyć, że w przypadku wyrobów węglowych nie mają zastosowania przepisy art. 21, w tym ust. 9 tego przepisu, ponieważ zasady składania deklaracji i zapłaty akcyzy od wyrobów węglowych regulowane są przez szczególny przepis art. 21a tej ustawy, który wyłącza stosowanie przepisów ogólnych wynikających z art. 21 ustawy.