Podmioty zobowiązane do prowadzenia ewidencji zużycia wyrobów węglowych

Spółka z o.o. jest zakładem energochłonnym w rozumieniu ustawy o podatku akcyzowym. Czy w związku z nowelizacją ustawy obowiązującą od 20 września 2013 r. nadal jesteśmy zobowiązani do prowadzenia ewidencji zużycia wyrobów węglowych?

Z dniem 20 września 2013 r. w ustawie o podatku akcyzowym wprowadzono zmianę systemu opodatkowania wyrobów węglowych podatkiem akcyzowym i systemu zwolnień od akcyzy tych wyrobów. W obowiązującym stanie prawnym, zakład energochłonny wykorzystujący wyroby węglowe do celów opałowych korzysta ze zwolnienia z akcyzy na podstawie art. 31a ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku akcyzowym.

Zgodnie z przytoczonym przepisem zwalnia się od akcyzy czynności podlegające opodatkowaniu, których przedmiotem są wyroby węglowe przeznaczone do celów opałowych przez zakład energochłonny wykorzystujący te wyroby.

W przypadku wyrobów węglowych do czynności opodatkowanych akcyzą zgodnie z art. 9a ustawy zaliczamy:

1) sprzedaż wyrobów węglowych na terytorium kraju finalnemu nabywcy węglowemu;

2) nabycie wewnątrzwspólnotowe wyrobów węglowych przez finalnego nabywcę węglowego;

3) import wyrobów węglowych przez finalnego nabywcę węglowego;

4) użycie wyrobów węglowych przez pośredniczący podmiot węglowy;

5) użycie wyrobów węglowych przez finalnego nabywcę węglowego:

a) nabytych w ramach zwolnienia, o którym mowa w art. 31a ust. 1, do celów innych niż zwolnione na podstawie tego przepisu, przy czym za takie użycie uznaje się również naruszenie warunków, o których mowa w art. 31a ust. 3, a także sprzedaż, eksport lub dostawę wewnątrzwspólnotową wyrobów węglowych przez finalnego nabywcę węglowego zamiast użycia ich do celów, o których mowa w art. 31a ust. 1;

b) uzyskanych w sposób inny niż w drodze nabycia,

c) jeżeli nie można ustalić podmiotu, który dokonał sprzedaży wyrobów węglowych finalnemu nabywcy węglowemu, a w wyniku kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego albo postępowania podatkowego nie ustalono, że podatek został zapłacony w należnej wysokości;

6) użycie lub sprzedaż wyrobów węglowych uzyskanych w drodze czynu zabronionego pod groźbą kary;

7) powstanie ubytków wyrobów węglowych.

Finalnym nabywcą węglowym zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 23c ustawy jest podmiot niebędący pośredniczącym podmiotem węglowym, który:

a) nabywa na terytorium kraju, importuje lub nabywa wewnątrzwspólnotowo wyroby węglowe, lub

b) posiada uzyskane w sposób inny niż w drodze nabycia wyroby węglowe.

A zatem jak wynika z powyższego, w sytuacji przedstawionej w pytaniu, finalnym nabywcą węglowym jest zakład energochłonny wykorzystujący wyroby węglowe.

Przez zakład energochłonny wykorzystujący wyroby węglowe zgodnie z art. 31a ust. 7 ustawy, rozumie się podmiot, u którego udział zakupu wyrobów węglowych w wartości produkcji sprzedanej wynosi nie mniej niż 10% w roku poprzedzającym rok, w odniesieniu do którego jest ustalany procentowy udział. Zakład energochłonny wykorzystujący wyroby węglowe nie może być mniejszy niż zorganizowana część przedsiębiorstwa rozumiana jako organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Warunki zwolnienia dla czynności podlegających opodatkowaniu, których przedmiotem są wyroby węglowe przeznaczone do celów opałowych określone w art. 31a ust. 3 ustawy

1. W przypadku sprzedaży wyrobów węglowych na terytorium kraju finalnemu nabywcy węglowemu, warunkiem zwolnienia jest wystawienie przez podmiot sprzedający wyroby węglowe dokumentu dostawy lub faktury, jeżeli określa ona pozycję CN wyrobów węglowych, ich ilość w kilogramach i ich przeznaczenie uprawniające do zwolnienia od akcyzy. Finalny nabywca węglowy potwierdza podpisem nabycie tych wyrobów. Podpis potwierdzający nabycie wyrobów węglowych przez finalnego nabywcę węglowego, może zostać złożony na dokumencie dostawy, fakturze lub w umowie zawartej pomiędzy sprzedawcą wyrobów węglowych, a finalnym nabywcą węglowym.

2. W przypadku nabycia wewnątrzwspólnotowego wyrobów węglowych przez finalnego nabywcę węglowego warunkiem zwolnienia jest udokumentowanie nabycia wewnątrzwspólnotowego fakturą wystawioną przez sprzedawcę wyrobów węglowych lub dokumentem dostawy potwierdzającym to nabycie i określającym przeznaczenie tych wyrobów.

3. W przypadku importu wyrobów węglowych przez finalnego nabywcę węglowego warunkiem zwolnienia jest udokumentowanie importu dokumentami wymaganymi przez przepisy prawa celnego.

Należy zauważyć, że wśród wyżej wymienionych warunków uprawniających do korzystania ze zwolnienia nie został wymieniony wymóg prowadzenia ewidencji wyrobów węglowych zużywanych do celów zwolnionych, jak miało to miejsce na podstawie art. 31a ust. 4 w brzmieniu obowiązującym do 19 września 2013 r.

Obecnie, obowiązek prowadzenia ewidencji wyrobów węglowych dotyczy wyłącznie wyrobów węglowych używanych przez pośredniczący podmiot węglowy oraz sprzedawanych przez ten podmiot finalnym nabywcom węglowym (art. 91a ust. 1 i 2 ustawy). Należy zaznaczyć, że prowadzenie tej ewidencji wyrobów węglowych nie jest warunkiem zwolnienia wyrobów węglowych od akcyzy, co stanowi zasadniczą zmianę w porównaniu ze stanem prawnym obowiązującym przed 20 września 2013 r.

Z powyższych przepisów wynika, że zużycie wyrobów węglowych na cele opałowe przez finalnego nabywcę nie podlega obowiązkowi ewidencjonowania.

Z dniem 20 września 2013 r. spółka zdefiniowana jako zakład energochłonny wykorzystujący wyroby węglowe - będąca zgodnie z obowiązującą ustawą finalnym nabywcą węglowym, nie jest już zobowiązana do prowadzenia ewidencji wyrobów węglowych na potrzeby korzystania ze zwolnienia z akcyzy określonego w art. 31a ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku akcyzowym.